'De adel ingelijst. " Adelslijsten" voor het graafschap Vlaanderen in de veertiende en vijftiende eeuw' 1
door Frederik Buylaert, Jan Dumolyn,2 Pieter Donche, Eric Balthau en Hervé Douxchamps
Inleiding
De Vlaamse adel als "historiografisch probleem "
Terwijl de edelen in het graafschap Vlaanderen in de hoge middel¬ eeuwen reeds in 1968 het onderwerp van een lijvige monografie werden,3 is er voor hun veertiende en vijftiende eeuwse opvolgers nog geen verge¬ lijkbare synthese beschikbaar. Pas vanaf de zestiende eeuw vindt de histo¬ ricus weer een leidraad voor deze sociale groep met de inmiddels klas¬ sieke studie van Janssens over de relatie tussen adel en staatsvorming in de vroegmoderne Zuidelijke Nederlanden.4 Die lacune is merkwaardig te noemen, omdat er bepaald geen gebrek aan belangstelling voor het onderwerp bestaat. Bovendien zijn er voor naburige regio's recent goede syntheses verschenen die, ondanks vanzelfsprekende verschillen, moge¬ lijke onderzoeksdomeinen en werkbare hypotheses aanreiken voor verge-
1 De auteurs danken prof. dr. Thérèse de Hemptinne (Universiteit Gent) voor de niet aflatende steun aan dit project. Ook zijn wij veel dank verschuldigd tegenover de andere leden van de leescommissie van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, namelijk prof. dr. em. Walter Prevenier, dr. Pierre Cockshaw en prof. dr. Jean-Marie Cauchies, voor hun buitengewone hulpvaardigheid. Commissielid prof. em. Jean-Marie Duvosquel was zo vriendelijk om eveneens deze uitgave na te lezen en vele suggesties en identificaties aan te reiken. Ten slotte willen we ook onze erkentelijkheid uitspreken tegenover Lieve de Mey, prof. dr. Dirk Heirbaut, prof. dr. Paul Janssens, prof. dr. Werner Paravicini, dr. Paul De Win, drs. Kristof Papin, dr. Jelle Haemers, dra. Tjamke Snijders, dra. Nele Vanslembrouck, dr. Maurice Vandermaesen en drs. Pieter-Jan Lachaert voor hun kritische bemerkingen en hulp. Mevr. Claudine Colyn stelde de index op. Alle fouten blijven natuurlijk enkel voor rekening van de uitgevers.
2 Frederik Buylaert en dr. Jan Dumolyn zijn respectievelijk werkzaam als aspirant en postdoctoraal onderzoeker van het F. W.O. -Vlaanderen.
3 E. Warlop, De Vlaamse adel vóór 1300, Handzame, 1968, 3 dln. (in Engelse vertaling : The Flemish Nobility before 1300, Kortrijk, 1975-1976, 4 din.)
4 P. Janssens, De evolutie van de Belgische adel sinds de late middeleeuwen, Brussel, 1998 (in Franse vertaling : L'évolution de la noblesse belge depuis la fin du Moyen Age, Brussel, 1998)
